In The Box

Vandaag een feitjes-blog, houd je vast!

Ik herinner me een congres met daar een antropologe die volkeren over de hele wereld bestudeert en ons, westerlingen, daarover educeert. Ze vertelde over de waarde van routines, voorspelbaarheden, onuitgesproken afspraken en conventies waaraan ieder zich houdt 'gewoon omdat wij dat hier nu zo eenmaal doen'. Wij trekken bv kleding aan voor we naar de meeting gaan , we zijn het erover eens dat we aan de rechterkant van de weg rijden. Zo doen wij dat hier, dat hebben wij zo ooit afgesproken. Dat is geen universele wet, en toch hechten we er bijzonder veel belang aan, en terecht. Die regels zijn een noodzaak: ze creëren orde, voorspelbaarheid en dus geven ze het zenuwstelsel de kans om info te parkeren, om niet élke handeling te beredeneren, we kunnen voor heel wat acties op een dag terug vallen op automatismen, zoals autorijden. Dat is een uiterst energie-zuinig mechanisme van onze hersenen: automatiseren en info wegfilteren.

Dit staat echter in contrast met wat Zygmunt Bauman de 'liquid society' noemt. Onze samenleving waarin autonomie, vrijheid, keuzemogelijkheden, individualiteit hoog hoog hoog in het vaandel gedragen worden, zo niet dicteren. Out of the box denken, de grenzen opzoeken, je eigen grenzen verleggen, verandering is groei’ , ‘stilstaan is achteruitgaan’ … Het zijn kernwaarden van deze samenleving. 

Heb je er al eens ooit bij stil gestaan hoe deze kernwaarden ons zenuwstelsel mogelijk in een permanente 'fight-flight' plaatst? Permanente alertheid, vinnigheid, bereidheid tot verandering, vernieuwing, van waaruit wij dagelijks functioneren. Ons zenuwstelsel vindt geen routines meer, geen voorspelbaarheden, geen vertrouwdheden waardoor het gewoon op automatische piloot kan gaan. En dus veel verwerking, veel redeneren, veel energieverbruik. 

Herinner jij je eerste autorijles nog waarbij je over Alles moest nadenken? Wie leert autorijden steekt al zijn energie in absolute focus, en die is ‘op’ na een uur. 

Wat als onze samenleving, die zichzelf elke minuut heruitvindt, ons zenuwstelsel in deze staat van alertheid brengt? 

Het zit hem in de kleine hoekjes: bliepjes, plingskes, podcasts (ja maar ik luister alleen de educatieve, dus dat valt te rechtvaardigen), TV, radio in de auto, social media, …

Axelle Red schreef het jaren geleden al… ‘Le monde tourne mal’

Waarom ga ik hier nu zo op door, omdat ik merk dat bepaalde groepen van mensen steeds vaker uitvallen, die trekken dit niet meer. Mijn postgraduaat auticoaching trok me de ogen open. 

Onze samenleving is (in-)gericht op de neurotypischen onder ons... degenen met een ‘normaal brein' zoals wij dat dan noemen. Terwijl de neurodivergente 70% van onze samenleving vormen. (Jammer voor die 70% dat ze één grote groep vormen met een versplintering aan categorieën: AD(H)D, ASS, HSP, depressie, ... waarvan geen enkele groep dus sterk en groot genoeg is om zijn stempel te drukken.)

Dus 30% van de bevolking dicteert de samenlevingsvorm voor die andere 70% die daar duidelijk niet in gedijt, zie de toenemende vraag naar mentale gezondheidszorg.

Ik pleit voor de neurodivergenten onder ons:

• De Hoogsensitieven die roepen om prikkelarme ruimtes
• De Autisten die appreciatie verdienen voor de vaak zuivere, rechtlijnige en éénduidige benadering van dingen
• De ADHD-ers die mogelijk terug baat zouden hebben met een stip, hun stip, op de speelplaats én een vaste bank

Ik sluit af met een leuke anekdote: nieuwe cliënt meldt zich aan. Cliënt wilde beter leren omgaan met eigen ASS (autisme spectrum stoornis). Cliënt baat een restaurant uit. Deze cliënt begreep voor het eerst mijn verlangen naar stille restaurants. Ik vertelde aan deze cliënt: ‘wanneer ik een restaurant binnen wandel, dan kijk ik niet naar tafeltjes, maar naar het plafond. Ik speur het plafond af op zoek naar de luidsprekers en probeer me zo strategisch mogelijk te positioneren ver weg van de luidspreker… a lost case eigenlijk. Cliënt moest hartelijk lachen! ‘Jij hebt gelijk!’ 

Samenvatting: laat dit een pleidooi zijn voor

Vertragen

ontprikkelen

vuurkorven in plaats van tv

praten in plaats van kijken

wachten in plaats van anticiperen

opwaardering van de routines

in the box is fine! 😊